Ют Микола Якович

Матеріал з Вікіпедії — вільної енциклопедії.
Перейти до навігації Перейти до пошуку
Микола Аріс
Микола Якович Золотов
Псевдо Nikolai Yout
Народився 30 липня 1898(1898-07-30)
с.Сінер, Ядрінській повіт, Казанська губернія.
Помер 27 березня 1967(1967-03-27) (68 років)
місто Шумерля, Чуваська АРСР
Громадянство Росія
Діяльність письменник, літературний критик, перекладач з російської на чуваський, редактор журналів
Alma mater Симбірське чуваське педагогічне училище
Знання мов чуваська, російська
Членство СП СРСР
Роки активності 1919-1937
Напрямок літературна критика, фольклористіка, публіцистіка
Жанр проза
Партія КПРС

Микола Якович Ют (чув. Николай Яковлевич Ют, за паспортом Золотов; нар. 30 липня 1898, село Сінер, Казанська губернія[1] — 27 березня 1967, місто Шумерля, Чуваська АРСР) — чуваський критик, фольклорист, публіцист, перекладач, редактор, громадський і партійний діяч[2].

Один із засновників і перший голова (1923-25 роки) Союзу чуваських письменників і журналістів, головний редактор журналів «Ялав» і «Капкӑн».

Член Спілки письменників СРСР (1934).

Двоюрідний брат чуваського прозаїка Аркадія Аріса.

Біографія[ред. | ред. код]

Літературні роботи[ред. | ред. код]

Писав критичні статті. Досліджував чуваські пісні.

Окремі випуски[ред. | ред. код]

  • «Краткий очерк народной поэзии чуваш», Шупашкар, 1928.
  • «Материалы по чувашскому фольклору» (чăвашла, вырăсла), Шупашкар, 1930.
  • «Тĕне хирĕç кĕрешессине вăйлатар», Шупашкар, 1931.

Статті[ред. | ред. код]

  • Чĕлхеçе хирĕç пыракан М. П. П-ва, «Канаш», 1919, çурла, 26.
  • К. Ивановпа унăн Нарспийĕ, //Атăл юрри", «Канаш», 1920, çу, 19-21, 23.
  • Çыру чĕлхине çирĕплетес умĕн, «Канаш», 1920, çурла, 1, 3.
  • Литература ĕçĕ, «Канаш», 1920, юпа, 6.
  • Чăнах-ши?, «Канаш», 1920, чӳк, 13.
  • Чăваш чĕлхин çулне уçса паракан майсем, «Канаш», 1920, раштав, 10.
  • Чăваш чĕлхин паттăрĕсем, «Канаш», 1921, кăрлач, 4.
  • Стаканри çил-тăвăл шавлать, «Канаш», 1921, кăрлач, 26.
  • Чуралăх пылакĕпе «ирĕклĕх» сиенĕ, «Канаш», 1921, пуш, 11, 17, 21, 30.
  • Чăваш чĕлхи, «Канаш», 1922, нарăс, 26, 28.
  • Юман тĕлĕкĕсем (М. Юман тунă йынăшсем çинчен), «Канаш», 1922, ака, 6.
  • Хирĕçле юрă, (Вандер çырнă «Национализмпа интернационализм» статьи çинчен) ?, 1922, ?.
  • Ӗçлекенсен сасси, «Канаш», 1924, çĕртме, 13.
  • Чăваш сăмахлăхĕсемпе чăваш пултарăвĕ, «Сунтал», 1924, № 1.
  • Чăваш сăмахĕ, 1924.
  • Çеçпĕл Мишши пултарулăхĕ çинчен, 1924.
  • Поэт пултарулăхĕ çинчен // Алендей Г. Пирĕн сăвă. Шупашкар, Чăваш кĕнеке уйрăмĕ, 1925.
  • Калавçăсем // Сунтал, 1925.
  • «Юрлама вĕрентекен çинчен» // «Сунтал», 1926, № 12.
  • С. Малинниковăн «Хисеплĕ вилĕм» («Сунтал», 1925, № 5 пьеси çинчен) // «Сунтал», № 2.
  • Академик Н. Я. Марр о культурной работе: Несколько слов о Н. Я. Марр // «Сунтал», 1926, № 2.
  • Хамăрăн вăйсене папăртатпăр // «Сунтал», 1926, № 7.
  • «Укăлча кассии» кăмăлне… // Юман Д. 1927.,
  • Чăваш çĕршывне, чăваш çырнине вĕренес ĕç // «Канаш», 1927, пуш, 5.
  • Месарошăн чăваш сăмахлăхĕ çинчен çырса кăларнă кĕнеки // «Канаш», 1927, çĕртме, 19.
  • Эпир камсем // «Сунтал», 1927, № 11.
  • Ахах (Ундрицов) Иванĕ çинчен пĕр-ик сăмах // «Сунтал», 1927, № 12.
  • Хамăр çине çаврăнса пăхни те кирлĕ пире. // Хусанкай П. 1928.
  • Шелепи // Полоруссов (Шелепи) Н. Çырнисен пуххи. Шупашкар, 1928.
  • Элкер сăвăçпа унăн критикĕсем çинчен // «Канаш», 1928, авăн, 11,13, 18.
  • И. Я. Яковлевпа чăваш шкулĕн юбилейĕсем пирки // ?, 1928, ?
  • Чăваш хĕрарăмĕ, 1928.
  • Поведем решительную борьбу с юманизмом и эльменевщиной. О конрреволюционной сущности юманизма // Красная Чувашия, 1930, кăрлач, 11.
  • Пĕр критикăлла статья пирки // «Канаш», 1930, çурла, 7.
  • Усилить борьбу на идеологическом фронте // Красная Чувашия, 1934, çурла, 17.
  • Н. И. Шелепи, «Сунтал», 1935, № 12.

Література[ред. | ред. код]

  • Л. И. Ефимов, «Элĕк Енĕ» (Край Аліковский), Аліково, 1994.
  • А. А. Золотов, Муракаева (Золотова) Светлана Арсентьевна, «Принципам не изменили», Аликово — Чебоксары, 1998.
  • Золотов Анатолий Арсентьевич, Золотов Виталий Арсентьевич, Золотов Вениамин Тимофеевич, "Николалай Яковлевич Золотов. К 110-летию со дня рождения, к 85-летию со дня организации Союза писателей «Канаш», Чебоксары, «Новое время», 2008.

Примітки[ред. | ред. код]